De mensen van AKO verlenen ook hun medewerking aan de Scharnierreeks die de uitgeverij EPO in het leven heeft geroepen. Deze Scharnierreeks nu wil creatief te werk gaan, dat betekent dus dat zij nog niet eerder verschenen uitgaven opnemen. Wel vertrekt men van een thema en wij nemen aan dat over de uitwerking én over het resultaat in de groep van gedachten wordt gewisseld vooraleer men tot publicatie overgaat. Een dergeliike werkwijze levert meestal interessante werkjes op, waar nog weinig valt op aan te merken. Het nulnummer, « De verloren strijd van Gaspard », heeft als aanleiding (dat kon u al raden) de viering van 150 jaar België. Ander gepland werk zal gaan over Tito, gastarbeiders, Belgisch Kongo, de milieubeweging, Nat Turner en kernenergie.
Gaspard dus. Wie zich nog ons stripverhaal over « Gaspard en Mr.De Blauwe » herinnert, zal wel reeds hebben begrepen dat Gaspard geen revolutionaire held is of zoiets, maar dat hij staat voor ‘het volk’, ‘de arbeider’. Deze benaming schijnt zijn oorsprong te vinden ten tijde van de Belgische revolutie toen de heersende klasse (blauwbloedig of politiek ‘blauw’) « het morrende, hongerende volk » minachtend aldus aanduidde.
Zoals gezegd valt er eigenlijk weinig aan te merken op dergelijke welgekomen alternatieve handboekjes. De paar opmerkingen die wij willen maken zijn bijgevolg te beschouwen als detailkritiek. Zo is er het procédé van de parallelmontage dat door de auteurs (Georges Timmerman en Evelyne Willemse) wordt gehanteerd. Als men zich streng aan dit aan de film ontleende systeem houdt, gaat dit vlug inspelen op de verwachtingen van de lezer en zijn verrassende wendingen zo goed als uitgesloten.
Politiek gezien valt er voor dit procédé wel iets te zeggen, want zeker in 1830 was het klassenonderscheid zo rigied dat de handeling zich praktisch uitsluitend parallel kon ontwikkelen.
Stilistisch is dit onderscheid evenwel niet bijzonder knap uitgewerkt. Dat het hier een schoolboek betreft is daaraan niet vreemd. Zo spreekt de burgerij (voertaal : Frans) hier een geaffecteerd Nederlands en « Gaspard » (voertaal : dialect) een kunstmatig « volks » taaltje. Buiten de dialogen wordt het onderscheid jammer genoeg ook niet gehandhaafd en zo kan je in de Gaspard-episode even goed vernemen dat er « in de roze morgenlucht ontelbare kleine schapenwolkjes in de lucht dreven ».
De taal is grammaticaal goed verzorgd, wat niet heeft belet dat een fout als « hij had geweest » (p. 20) er tussendoor is geglipt.
Ronny De Schepper
P.S. Het was natuurlijk weer een hopeloze zaak om hiervoor een gepaste afbeelding te vinden. Ik heb dan maar een foto van mijn grootvader Gustaaf op zijn duivenkot genomen. Daar lijkt hij wel erg op Gaspard, vind ik.
dagelijks iets degelijks 