Grote verrassing twintig jaar geleden op het televisiescherm: een documentaire over de populaire orkestleider Edmundo Ros, gedraaid door Michael Nyman, de goeroe van de minimalistische muziek. Edmundo Ros stierf morgen tien jaar geleden. Hij werd honderd jaar.
De aanleiding was het feit dat Michael Nyman werd gehuldigd door zijn vroegere school The Royal Academy of Music. Tot zijn niet geringe verbazing werd immers tegelijkertijd ook Edmundo Ros in de bloemetjes gezet. Bijna niemand weet immers dat Ros op datzelfde eerbiedwaardige instituut zijn dirigentendiploma heeft gehaald in 1942. Uiteraard niet voor het rumbaorkest dat hij heeft geleid sinds de Tweede Wereldoorlog, maar wel als volwaardig klassiek dirigent…
Michael Nyman vatte onmiddellijk sympathie op voor de krasse ouderling (geboren in 1910), wat nochtans niet evident is, want uit de (vriendschappelijk bedoelde) documentaire kwam Ros over als een snobistische, seksistische, ja zelfs racistische zak. Het enige wat men ter vergoelijking kon zeggen, is dat een en ander een reactie is op het feit dat hijzelf zijn hele leven lang het slachtoffer is geweest van racistische opmerkingen.
Geboren in Trinidad uit een Engelse vader en een inlandse moeder, groeide Edmundo op in het nabijgelegen Venezuela. Daar werd hij slagwerker in het Symfonisch Orkest van Venezuela, toen hij door de dirigentenmicrobe werd gebeten. Daarvoor stak hij de plas over om in Londen te gaan studeren. Om aan de kost te komen vond hij een plaats als percussionist in het rumbaorkest van een zekere Barretto, het eerste rumbaorkest in Europa. En kijk, toen begon het al: Ros vond dat hij het beter kon, richtte een eigen orkest op en ging onder de prijs werken in de befaamde Grosvenor Nightclub, die hij overigens later zou aankopen en als een tiran beheren. Bekend is de manier waarop hij middenin een nummer met een vingerknip al zijn personeel naar een bepaalde plaats in de zaal dirigeerde, als hij vond dat zich daar een probleem voordeed.
Hij huwde (uit berekening) een Zweedse edeldame, maar ook dat kon zijn huidskleur niet witwassen. Als hij met zijn Rolls Royce voor een rood licht stond, kreeg hij geregeld nog te horen: “Hey, curly, where did you get that car?”
Ronny De Schepper
dagelijks iets degelijks 