Hoera ! Ze zijn er ! Reeds vlak voor de pauze van het nieuwe stuk « De stomme van … » van de Vieze Gasten (Vuile Mong is in de anonimiteit van de groep ondergedoken) weerklonk deze kreet. En dat was dan niet enkel om de incidentrijke aankomst van de Ronde van België aan te kondigen, maar toen reeds was het duidelijk dat de Vieze Gasten eindelijk op het punt waren gekomen, waar ze reeds jaren naartoe aan het groeien waren zonder er ooit echt in te slagen hun goede bedoelingen waar te maken. In dit programma ter gelegenheid van « 150 jaar België » echter is alles tot in de… puntjes verzorgd (tekst en spel, humor en ernst, muziek, zowel compositie als uitvoering enz.), zo heeft dat onzalig herdenkingsjaar toch nog iets goeds opgeleverd.
Nochtans zag het er ’s namiddags niet zo uit. In het kinderprogramma « Zie ginds komt de kermis » sloeg alles tegen wat maar enigszins tegen kón slaan. Maar voor de kinderen was dit geen bezwaar, ook al snapten ze niet alle grappen (hier, meer dan ’s avonds was het opvallend dat de groep net een Nederlandse tournee achter de rug had), ze amuseerden zich dol. Het dient trouwens aangestipt dat door de tegenslagen de uitwerking weliswaar slordig was, maar aan de voorbereiding was toch ook blijkbaar heel veel tijd besteed, het was echt niet zo maar een « opvullertje ». De Vieze Gasten nemen de kinderen ernstig — en zo hoort het ook.
Maar terug naar « De stomme ». Over de inhoud wil ik niet veel kwijt. Je moet gewoon zelf gaan kijken. De spitse vondsten volgen elkaar in een razend tempo op en het is alleen maar jammer dat De Vieze Gasten zelf er reeds een aantal « verklappen » in persmededelingen e.d. Het schitterendste is natuurlijk dat het niet zo maar “lachen om te lachen” is, achter iedere mop zit een (helaas vaak harde) realiteit die ongenadig wordt blootgelegd, vooral dan door de figuur van Tijl Uilenspiegel.
Ik vind het onrechtvaardig één persoon uit deze op de eerste plaats collectieve prestatie te lichten, maar over Tijl (geïncarneerd — niet « gespeeld » — door Herwig De Weerdt) moet ik toch het volgende kwijt. Velen dachten dat de prestatie van Charles Cornette als jongleur in « Mistero Buffo » onevenaarbaar was. Herwig-Tijl haalt inderdaad dit niveau nog niet, maar hij heeft wel reeds een tipje van de sluier opgelicht. De grootste slagschaduw over zijn voor de rest formidabele verrichting was juist dat hij op sommige momenten zelfs de intonatie en het Aantwaarps van Sjareltje overnam.
Rond de figuur van Tijl draait overigens het tweede deel, dat door bepaalde critici minder goed is ontvangen. Toegegeven dat het iets zwakker is dan het eerste deel (constructiefout dus), maar desondanks haalt het zeker niet het algemene niveau naar beneden. Wat trouwens bewezen werd door de minutenlange ovatie, beantwoord met drie bisnummers, iets wat normaal slechts door Reeds Veel Hoger Genoteerde groepen kan worden bewerkt.
Dit is een euforische kritiek — en zo hoort het ook, na dergelijke schitterende voorstelling.
En hij kreeg zelfs een staartje in het blaadje van De Vieze Gasten zelf:
Opvallend is dat zowel in de pers als bij het publiek en niet in het minst bij de groep zelf er nogal verdeeldheid bestaat rond het begin van het tweede deel. Wat voor de enen een ongenuanceerde woordenstroom van Tijl overkomt, blijkt voor anderen weer heel sterke kwaliteiten te hebben. Feit is dat het improvisatorische karakter van dit onderdeel veel verschillen tussen de voorstellingen meebrengt. De betrokkenheid van het publiek en deels ook de opkomst enerzijds en daarnaast de géinspireerdheid van Tijl-Herwig anderzijds zijn hiervoor bepalend. Tijdens onze tournee in Nederland werden enkele zaken o.a. de doktersscène gewijzigd en vandaar dat de criticus van de RODE VAAN die de voorstelling meemaakte in een stampvolle tent te Sint-Niklaas nauwelijks nog vindt dat deel twee moet onderdoen voor deel één.
dagelijks iets degelijks 