25 jaar geleden: Paul Van Himst wordt tot gouden schoen van de eeuw verkozen

25 jaar geleden werd Paul Van Himst tot gouden schoen van de eeuw verkozen. Die verkiezing gebeurde n.a.v. de honderdste verjaardag van de Belgische Voetbalbond.

Van Himst, afkomstig uit Sint-Pieters-Leeuw, werd op achtjarige leeftijd op het jeugdcomplex van Anderlecht ontdekt door Constant Vanden Stock, de latere Anderlecht-voorzitter die toen verantwoordelijk was voor het jeugdcentrum. Op zijn zestiende stond hij in het fanionteam. Tot op heden is hij de vijfde jongste debutant bij paars-wit, na Nii Lamptey, Romelu Lukaku, Célestine Babayaro en Youri Tielemans. Uiteindelijk zou Van Himst tussen 1959 en 1975 niet minder dan 566 wedstrijden voor paars-wit spelen. Daarin scoorde hij 309 keer. Alleen Jef Mermans maakte meer doelpunten.
Van Himst heeft nóg records op zijn naam: als achttienjarige won hij als jongste speler ooit de Gouden Schoen. Hij verzamelde er vier, eveneens een mijlpaal. En hij scoorde in 1966 vijf keer in een Europese uitwedstrijd tegen het Finse Valkeakoski.
Verder pakte hij 8 landstitels, 4 bekers en leidde hij de Brusselaars naar de landstitel in 1985 en naar de UEFA Cup in 1983, de laatste Europese trofee van Anderlecht. In 1965 werd hij zelfs vierde in het referendum Europees Voetballer van het Jaar, dat was b.v. vóór Bobby Charlton (winnaar was Eusebio). Duizelingwekkende cijfers voor de beste Belgische voetballer van de twintigste eeuw.
Toen hij 65 werd, zei Van Himst nog strijdlustig: “Maar ik ga nog niet met pensioen!” Daarmee klonk hij net als al die ouw’ peekes die deelnemen aan “The Weakest Link” en er bij Anne Robinson telkens de nadruk op leggen dat ze het nog altijd “druk, druk, druk” hebben. Logisch, want anders worden ze door de Bitch van de BBC afgeschilderd als luierikken die op kosten van de gemeenschap leven. Dat geldt trouwens ook voor studenten. Vooral die welke menswetenschappen als richting hebben gekozen. Uiteraard is er dan ook nog nooit een deelnemer geweest die er voor uit is gekomen dat hij (of zij) “werkloos” is. Wat zou de Maggie Thatcher van Showbizzland dàn immers niet zeggen?
Maar goed, Paul Van Himst dacht er dus toen niet aan met pensioen te gaan, zegt hij. Maar dan heeft hij het uiteraard niet over voetballen, maar over het verkopen van koffie. Wat zou Ben Crabbé (*) immers zijn zonder zijn dagelijks Brésorreke? Het is voor mij nog altijd een raadsel hoe Crabbé met deze onbetaalde (?) reklame wegkomt. (Al weet ik niet hoe ver hij het de laatste tijd durft drijven, want “Blokken” valt precies op hetzelfde tijdstip als “The Weakest Link” en sinds een jaar geven we dààr de voorkeur aan, omdat het “een uitdaging” is om ons met Britse kandidaten te meten in een quiz. En we winnen daar nog altijd vlot van als het over cultuur gaat – zoals in àlle quizzen, waar ook ter wereld, geeft iedereen niet thuis als het over klassieke muziek of letterkunde gaat – en ook als het over het buitenland gaat, want die eilandmentaliteit van de Britten krijg je er ook met geen stokslagen uit.)
Maar ik dwaal alweer af. Wat ik wou zeggen, is dit: ik zit al lang met een interview met de koffiemadammen van de Bond Moyson in Gent, waarvan ik begot niet zou weten, waarom ik het zou publiceren. En nù heb ik dus een reden gevonden natuurlijk: Paul en zijn Brésorreke!
“Eééén kopje koffie!”
U heeft het allicht een tiental jaren geleden ook nog uit volle borst meegezongen met die Hollandse popgroep, want uit een kleine rondvraag leren we dat haast iedereen ’s morgens naar een bakje troost snakt om de dag aan te vatten.
Geen wonder dus dat de koffiemadammen in al onze kantoren op handen worden gedragen. Om ze allemaal bij elkaar te krijgen, dat was echt niet doenbaar, maar als eresaluut aan hen allemaal, hebben we drie dames geselecteerd, telkens uit een van de drie hoofdzetels: Martine uit Gent, Bea uit Sint-Niklaas en Mariette uit Zottegem.
Ze zijn zelf niet echt afkomstig uit deze steden, maar uiteraard wonen ze er ook niet veraf. Zo komt Martine uit Mariakerke, Bea uit Zele en Mariette uit Velzeke.
Martine is al vijftien jaar in dienst, net als Bea, terwijl Mariette er “nog maar” twaalf jaar heeft opzitten.
De aanpak verschilt in elke zetel, zodat we jammer genoeg geen vergelijkende studie hebben kunnen maken, wie nu juist het meeste koffie drinkt, maar een paar cijfers geven toch al enig idee. Zo maakt men in Gent dagelijks twaalf tot veertien ketels koffie van telkens acht liter klaar. Het verschil is uiteraard vooral afhankelijk van het aantal vergaderingen dat er plaats vindt.
In Zottegem worden er dan weer tien tot twaalf thermosflessen koffie per dag gezet, terwijl in Sint-Niklaas een hypermoderne machine instaat voor de productie van het zwarte vocht. Vanuit een diepvriesverpakking kan zo’n machine telkens voor 350 kopjes zorgen.
Ook de bedieningswijze verschilt, maar zowat overal wordt de koffie wel ’s morgens rondgebracht. En dan komt het “Madame Arabelle”-gevoel naar boven. Iedereen kent nog wel dit kleurrijke personage uit de televisieserie “De Collega’s” dat door actrice Jo Crab met zoveel zwier gestalte werd gegeven. Op dat moment wordt de koffiemadame een beetje psychiater of therapeut die kleine en grote verdrietjes moet opvangen met een luchtige babbel. “Maar niet te lang,” merkt diensthoofd Vital Aerts nuchter op, “want iedere dienst moet op tijd zijn koffie krijgen!”
Mariette vangt aan om 6.45 uur. Daarmee is zij ook de eerste om het gebouw in Zottegem te betreden, wat al eens aanleiding kan geven tot onprettige verrassingen. Zo betrapte ze onlangs een man die lag te slapen in het bureau van informaticus Erik De Vleeschouwer. Het bleek iemand van het computerteam te zijn die een dringende nachtelijke herstelling had uitgevoerd. Maar aangezien de man nauwelijks Nederlands sprak, was Mariette nog een hele tijd van haar melk, als men dat van een koffiemadam mag zeggen…
Ook in Gent heeft men ervaring met slapers, maar daar is het eerder een habitué, een vrouw die telkens als het markt is de warmte van het Bondsgebouw komt opzoeken. Martine moet overigens nog vroeger uit de veren dan Mariette, want zij draait samen met drie collega’s reeds om zes uur de sleutel in het slot.
Om half zeven is Bea dan weer op post in Sint-Niklaas. Zij is al een paar keer met tekenen van inbraak geconfronteerd, maar inbrekers boezemen haar naar eigen zeggen geen schrik in. “Als ’t maar geen ‘spinnenkoppen’ zijn!”
In Zottegem en Sint-Niklaas wordt Douwe Egberts geschonken, dus dat is makkelijk, maar wie in Gent als koffiekenner uit de hoek wil komen, moet kunnen zeggen wanneer er koffie van de Wereldwinkel ofwel van Paul Van Himst wordt geschonken. Die twee wisselen mekaar immers af. Onze vroegere voetbalvedette komt af en toe zelf een kijkje nemen, waardoor hij op goede voet staat met diensthoofd Vital Aerts. Samen naar het voetbal gaan kijken, dat zit er (voorlopig?) echter nog niet in…
De graad van “strafte” bepalen de koffiemadammen zelf tot tevredenheid van de meeste van hun klanten. Er zijn er natuurlijk altijd bij die de koffie te straf vinden, maar er zijn er evenveel die hem te slap vinden. “Altijd dezelfden!” roepen de koffiemadammen in koor.
Tot slot vroegen wij ons af waarom het allemaal koffiemadammen zijn. Bestaan er dan geen koffiemijnheren? “Nee,” zegt Vital, “maar dat komt omdat er voor deze functie uit het onderhoudspersoneel wordt gerecruteerd en dat zijn meestal dames. Op zich heb ik er geen enkel probleem mee dat ook een man koffie zou zetten.” En Martine voegt er met overtuiging aan toe: “Zeker als het ‘ne schone’ is!”

Referentie

Ronny De Schepper, Het Madame Arabelle-gevoel van onze kofiemadammen, De Bondgenoot nr.28, juni 2001

(*) Onvergetelijk is de vraag in “Blokken”, die Crabbé als volgt uitsprak: “Welke Pool kreeg de gouden schoen vier keer?” Waarop de ene kandidaat Lubanski antwoordde of zoiets en de andere Wassilewski, of weet ik veel. Reactie van Ben Crabbé met ogen vol ongeloof: “Pool Van Himst natuurlijk!”