Morgen viert J.K.Rowling, de auteur van de Harry Potter-boeken, haar 55ste verjaardag (foto Daniel Ogren via Wikipedia). Alhoewel? Veel reden tot vieren heeft ze niet, want ze zit momenteel in een mediastorm. Aanleiding is een tweet die als transfoob (discriminerend tegenover transgenders) werd bestempeld. De kritiek is zo hevig en komt werkelijk uit alle hoeken, dat Rowling zich genoodzaakt zag om zich te verdedigen in een lang essay. Transfoob is ze naar eigen zeggen niet, al heeft ze het wel moeilijker met transactivisten.
Het was een reactie op een opiniestuk met als titel: “Creating a more equal post-COVID-19 world for people who menstruate”. Waarop Rowling (m.i. heel terecht) reageerde met: “‘People who menstruate.’ I’m sure there used to be a word for those people. Someone help me out. Wumben? Wimpund? Woomud?” Meteen kreeg ze een hoop tweets van transactivisten over haar. Hierop antwoordde ze o.m.: “I respect every trans person’s right to live any way that feels authentic and comfortable to them. I’d march with you if you were discriminated against on the basis of being trans. At the same time, my life has been shaped by being female. I do not believe it’s hateful to say so.” Maar zoals het gewoonlijk gaat de laatste tijd is naar Canossa gaan niet voldoende voor de politiek correcten. Daarbij waren ook Daniel Radcliffe en Emma Watson, m.a.w. Harry Potter en Hermione Granger uit de gelijknamige filmreeks.
In 2012 schreef J.K.Rowling “Een goede raad” (oorspronkelijke Engelse titel: “The Casual Vacancy”), een boek bedoeld voor volwassenen. Oorspronkelijk wilde ze haar boek de titel ‘Verantwoordelijk’ meegeven, tot ze op een dag één van de werken van Charles Arnold-Baker (1918-2009) las en daar de term ‘casual vacancy’ tegenkwam. In The New Yorker verklaarde de schrijfster: “Dit boek gaat over verantwoordelijkheid. In haar kleine vorm – hoe verantwoordelijk we zijn voor ons eigen geluk en waar we onszelf tegenkomen in het leven – maar ook in haar grote vorm: hoe verantwoordelijk we zijn voor de armen, de benadeelden, de ellende van anderen”. De Nederlandse titel is dus geen letterlijke vertaling, daar het in dat geval “een onverhoopte vacature” had moeten eten. ‘Een goede raad’ verwijst volgens Wikipedia waarschijnlijk naar de gemeenteraad, waarin nu dus een vacature vrij is, en de zeer verschillende karakters en meningen van de leden en degene die lid willen worden.

Hoe dan ook, het boek werd maar matig ontvangen (al werd het door de BBC wel tot een miniserie verwerkt, zie hierboven) omdat het werd vergeleken met het enorme succes van de Potter-boeken en daarom publiceerde Rowling een jaar later een thriller, “The cuckoo’s calling” (in het Nederlands vertaald door Sabine Mutsaers als “Koekoeksjong”), onder het pseudoniem Robert Galbraith (*). Net als Paul McCartney die “Woman” schreef voor Peter & Gordon onder het pseudoniem Webb, wou ze nagaan hoe haar boek zou worden ontvangen als men niét wist dat zij de auteur was. Maar net als bij McCartney lekte het geheim voortijdig uit (Rowling was furieus, al zit er in het werk zelf wel een leuke verwijzing: “Jij zou je detectivewerk aan de wilgen moeten hangen en fantasyboeken moeten gaan schrijven”, p.492) en daarom bleef het antwoord op het experiment uit. Net als “Woman” werd het wel een “hit”, maar geen overweldigend grote, zoals de nummers van The Beatles zelf of – in haar geval – zoals de Potter-boeken.
Het boek zelf is a run-of-the-mill detective die in niets verschilt (noch negatief, noch positief) van tal van dergelijke werken. Alleen is het me niet helemaal duidelijk, waarom ze van haar privé-detective een gehandicapte maakt (hij heeft zijn voet verloren in Afghanistan, people are so careless these days). Men kan zeggen: dat komt toch van pas in de ontknoping? Jazeker, maar die ontknoping had ze natuurlijk ook anders kunnen laten verlopen, indien hij niét werd gehinderd door zijn vroegere blessure. Bovendien zal het een probleem blijven, indien er nog meer verhalen zouden komen rond het speurdersduo Strike-Robin (zijn pientere secretaresse).
Alhoewel… nu het “grote geheim” is uitgelekt, was het nog de vraag of er ooit een vervolg komt natuurlijk… Toch verscheen in 2014 The Silkworm. In Zijderups wordt opnieuw een raadselachtige verdwijning en moord opgelost, deze keer in de uitgeverswereld. Verder verdiept de relatie tussen Strike en Robin, wat weer leidt tot problemen tussen Robin en haar verloofde.
Het derde deel in de reeks, Career of Evil, is in 2015 verschenen. De Nederlandse vertaling, Het slechte pad, volgde in het voorjaar van 2016. Robin Ellacott neemt een pakket van een koerier in ontvangst bij het kantoor van haar werkgever, Cormoran Strike. Als blijkt dat het pakket het onderbeen bevat van een vrouw, kan Strike vier personen opnoemen die als afzender in aanmerking komen.
Ronny De Schepper
(*) Eigenlijk was J.K.Rowling ook al een pseudoniem. Ze heet immers gewoon Joanne Rowling zonder tweede voornaam, zodat die “K” gewoon verzonnen is. En de reden daarvoor is dat de uitgeverij zich met de Potter-boeken oorspronkelijk louter op een jongerenpubliek wou richten en “jongens lezen geen boeken die door een vrouw zijn geschreven”. Vandaar dus het mysterieuze “J.K.” in plaats van gewoon “Joanne”.