Het fantasy-genre kreeg heel wat aanhangers in de jaren tachtig, toen de zogenaamde New Age-ideologie opgang maakte, een ideologie die religieus geïnspireerd is, maar zich wel afwendt van geïnstitutionaliseerde godsdiensten. Vroeger sprak men immers wel eens over Halbstarken als men nozems bedoelde, maar nu zou men evenzeer van Halbschwachen kunnen gewagen voor die generatie post-1967 die de crisisjaren zeventig niet zonder kleerscheuren zijn doorgekomen.
In hun geloofsbelijdenis vind je dan namen en begrippen terug als Agalev, Astrologie, Bres, Greenpeace, Herderstasje, Krishnamurti, Tarot en Wierook, net zoals in die van Geert Verbeke en Lut Van Huylenbrouck die met hun twee kinderen (6 en 9j.) een verzorgd uitgegeven boekje hebben samengesteld over Taranath, de kabouter (foto Plokoonboy via Wikipedia). Nu, indien Taranath een gewone kabouter was geweest, dan hadden ook wij hem wel in onze huiskring opgenomen, want diep in ons schuilt nog steeds een kind en zo hoort het ook, zou Sonneveld gezegd hebben. Maar alle uiterlijke schijn ten spijt is dit boekje niet bedoeld voor kinderen of zelfs niet voor volwassen kinderen. Daarvoor is het belerende element veel te sterk aanwezig. Ook formeel is het volledig terug te voeren op parabels in oosterse of bijbelse stijl, terwijl inhoudelijk “de man van Nazareth” eveneens geregeld om het hoekje komt kijken, alsof we dat impliciet nog niet door hadden. Kortom, Geert en Lut zijn ongetwijfeld brave mensen, maar of dit boekje nu zo nodig hoefde: dat zullen wij God en de molenaar laten scheiden, die scheiden zoveel.
Bernard Lernout daarentegen brengt in “Avonturen in Binnenwereld” (uitgeverij Lannoo, 132 bladzijden) geen conglomeraat van allerlei mythen en legendes, maar beperkt zich tot die ene bekende: dat van de huiskabouter die de woning beschermt tegen allerlei gevaren. Een typisch motief uit oude sagen wordt hierin uitstekend geïntegreerd: dat beschermen gebeurt vooral bij middel van een soort van toverschild, de prolk, en als dat schild gestolen wordt gaat Tomte de kabouter ernaar op zoek samen met Lien, het “geminimaliseerde” dochterje van de bewoners, en allerlei dieren zoals kevers, muizen, vliegen of wormen.
Het heeft er alle schijn van dat Bernard Lernout dit verhaaltje voor z’n eigen petekind heeft bedacht en het ook in zijn of haar eigen huis laat afspelen en ik heb stellig de indruk dat, althans voor boeken voor jonge kinderen, dit de beste methode is (denken we maar aan “Winnie de Poeh” van Alan Alexander Milne of “Ik Kasper” van Willy Vandoorselaer), aangezien op die manier een zeker “realisme” de vaak ongebreidelde fantasie wat in toom houdt.
Ronny De Schepper
dagelijks iets degelijks 