Het is vandaag al 25 jaar geleden dat de Gentse violist Paul Klinck een memorabele party gaf bij hem thuis omwille van de CD met het vioolconcerto van Karel Lodewijk Hanssens die hij had uitgebracht en dat de grootste “hit” zou worden op zijn eigen PKP-label. Ikzelf draai het CD’tje alleszins nog erg vaak.
Paul Klinck werd geboren in 1963 in Virton als zoon van een Canadese militair op “neukvakantie”, zoals hij (Paul dus) het zelf uitdrukt. Hij werd door zijn moeder afgestaan aan een niet echt muzikale familie uit Menen. “De grootvader van mijn stiefmoeder heeft nog les gegeven in het Gentse conservatorium. Daardoor was zij wel min of meer verplicht ook vioolles te volgen. Ze slaagde echter niet in haar eerste jaar en toen ging haar viool de kast in. Zelf kreeg ik wel de kans om muziekschool en tekenschool te volgen en muziekschool lag me blijkbaar beter dan tekenschool.”
Speelde je dan ook op haar viool?
“Niet echt, slechts een paar maanden.”
En hoe oud was je?
“Tien.”
Dat is redelijk laat.
“Inderdaad, helemaal geen wonderkind of zo. Anderzijds heb ik het op die manier wel met volle goesting gedaan. De viool lag me zo goed in de vingers dat ik op 12, 13 jaar reeds wist dat ik violist ging worden.”
Als orkestmuzikant of als virtuoos?
“Toen droomde ik natuurlijk van een grote solistencarrière, maar die droom werd al tamelijk vlug gefnuikt. Als 16-jarige haalde ik in de Pro Civitate-wedstrijd immers slechts de tweede prijs en toen verdween de droom om ooit deel te nemen aan de Elisabethwedstrijd. Als 18-jarige ben ik dan wel beginnen concerteren met I Fiamminghi van Rudolf Werthen, dat toen nog een kleinere groep was.”
Op bovenstaande foto zou men normaal gezien Paul Klinck moeten herkennen bij I Fiamminghi. Maar het lijkt wel een zoekplaatje: waar is Wally?
– Werthen was ook je lesgever aan het KMC-Gent. Toch ben je in onmin bij hem weggegaan?
Dat wil Paul Klinck niet echt bevestigen: “Ik ben na acht jaar weggegaan toen ik mijn legerdienst moest doen en ik ben dan achteraf niet teruggekeerd, dat is waar, omdat ik vond dat het mijn expansiemogelijkheden belemmerde.”
Werthen is een goede muzikant, maar op de eerste plaats is hij toch een goede zakenman. En wat stel ik nu vast dat Paul Klinck toch ook een bedrijfje heeft opgezet (PKP, Paul Klinck Productions). Dan toch “een kleine Werthen”?
“Dat vind ik niet zo’n goede vergelijking. Maar je moet inderdaad ook tijd investeren in het zakelijke aspect: met gewoon artiest zijn en muziek te spelen lukt het niet. Het grote verschil is natuurlijk dat ik zonder subsidiegeld werk. Ik investeer dus mijn eigen geld.”
Dat mag je nooit doen, zei Sylvia Kristel me ooit. Zij is daardoor immers bijna failliet gegaan. Nu kost films maken wel wat duurder dan een CD, maar toch…
“Mijn vrouw (een arbeidsrechter, RDS) vindt ook dat ik teveel CD’s maak. Mijn eerste productiejaar was een break-even. Sindsdien neem ik wat meer producties op, zodat ik wel voorzie dat het op verlies zal uitdraaien. Maar dat vond ik ook al toen ik een vioolconcerto van Hanssens heb opgenomen met een eigen symfonieorkest van dertig man, maar uiteindelijk werd het een soort van hit.”
Je kan je afvragen waarom Klinck zoiets doet?
“In het geval van Hanssens vooral uit koppigheid en ongeduld. Ik heb geen geduld om b.v. een subsidieaanvraag in te dienen. Want dan kan je pas aan het werk als je goed staat bij al die mensen die de subsidies verdelen. En ik zou ook wel bij Eufoda programmavoorstellen willen doen, maar tot nu toe ben ik onbekend en onbemind en door deze producties toon ik dat ik een afgewerkt product kan afleveren. Aan de ene kant denken ze dat ik zot ben, maar aan de andere kant zeggen ze ook: je moet het toch maar doen! En wat die koppigheid betreft: zelfs als Johan Huys de huur van de zaal van het KMC plotseling geweldig opdrijft, omdat Studio Steurbaut daarin concurrentie ziet, dan wil ik toch nog doordrijven. Maar het geeft over het algemeen een enorme voldoening als je zo’n eindproduct onder handen krijgt. En mijn uiteindelijke bedoeling is iets in gang te steken met als resultaat dat ik door anderen word uitgenodigd om iets in te spelen op hùn label. En dat lukt. Zo mocht ik in ’96 voor het Gemeentekrediet werk van Villa-Lobos opnemen en ook voor Vooruit mag ik weer een opname maken.”
De CD’s zijn je visitekaartjes?
“Zo zou men het kunnen stellen, ja.”
Klincks CD met het vioolconcerto van Karel Lodewijk Hanssens was ondertussen zo’n succes dat hij het experiment nogmaals overdeed, deze keer met een concerto uit 1812 van Pieter Jan De Volder (1767-1841). Het is een gelegenheidscompositie van deze geboren Antwerpenaar, die daarmee de Gentse “Académie de Musique” opende. Op dertigjarige leeftijd had hij zich immers in de Arteveldestad gevestigd, waar hij zich vooral liet opmerken als orgelbouwer. Het orgel van de Sint-Michielskerk is b.v. van zijn hand. Vandaar dat Paul Klinck het werk daar ook uitvoerde in het kader van een tentoonstelling gewijd aan de familie De Volder. Het werk moest duidelijk een “showpiece” zijn, maar heeft daarnaast ook mooie lyrische passages. Een kolfje naar de hand dus van Paul Klinck, die weer wordt bijgestaan door zijn eigen PKP-symfonieorkest, geleid door Daniel Gazon. Het is opnieuw een single-CD geworden met zo’n twintig minuten muziek. Wellicht volgt er nog een derde (*) en worden de drie vioolconcerti dan samengebracht op één “volwaardige” CD. We houden u op de hoogte. Oh ja, zijn laatste jaren bracht De Volder in Brussel door, waar hij ook overleed.
Paul Klinck geeft ook fulltime les (viool en kamermuziek), was concertmeester bij het Convivium Musicum en nadien bij het Nieuw Vlaams Symfonieorkest tot deze zich op Hanssens wierpen en na het vioolconcerto Klinck dropten en zelfs geen referentie meer naar hem maken, ook als ze het celloconcerto en het requiem van Hanssens brengen. De laatste tijd is Paul dan ook eerder concertmeester bij het Vlaams Omroeporkest. Dat moet dus wel heel druk zijn (een concertmeester moet de partijen voor de strijkersgroep “speelklaar” maken).
Aangezien Paul zijn hart op de tong draagt, weten we al meteen dat hij bij het Symfonieorkest op een som van 5.000 fr., 3.000 fr. honorarium krijgt en 2.000 fr. onkosten. Op die 3.000 fr. wordt 13% sociale zekerheid betaald en voorafhouding voor de belastingen. Hij krijgt ook een dertiende maand. Als hij echter ziek is, krijgt hij helemaal niets. Hij is met zijn ziekteverzekering echter in orde omdat hij leraar is.
Vroeger, toen hij bij I Fiamminghi speelde, was dat niet zo. Daar was de verhouding 18.000 fr. onkosten tegenover slechts 2.000 fr. loon! Hij heeft dan eens zijn hand gebroken en kreeg alweer helemaal niets. Voor de kosten stond hij nog op het ziekenboekje van zijn stiefouders. Net als dat leraar-worden-tegen-de-zin is dat een gebruikelijke praktijk in het milieu, zegt hij. Interessant is ook zijn opmerking dat de Gentse Stadsconcerten b.v. ook geen sociale zekerheid zouden betalen. Voor zo’n concert met het Symfonieorkest voor Vlaanderen betalen zij 200.000 fr., waarbij het orkest zelf dan 300.000 fr. uit de subsidiepot stort. Vandaar dat ze liever zelf hun concerten zouden organiseren, omdat ze zich sterk maken zelf 200.000 fr. aan inkomsten te verwerven en dan kunnen ze hun eigen programma spelen.
Paul heeft ook een diploma altviool behaald, nadat hij bij een auto-ongeluk zijn hand zwaar had beschadigd. Om die hand nadien weer goed te doen functioneren heeft hij dat gedaan met een altviool om meer druk te kunnen uitoefenen. Zelf is hij echter niet tevreden over de klank die hij uit een altviool haalt. Paul Klinck is dan ook op de eerste plaats een violist. Hij bespeelt een waardevol instrument van Carlo Antonio Testore uit 1767, dat hij heeft kunnen afkopen van zijn oudleraar Raymond De Bosscher uit de muziekschool van Menen, die het instrument voor zijn beste leerling had voorbehouden.
Verder is hij een bedrijvig baasje, maar voor zijn CD’s specialiseert hij zich toch vooral in hedendaagse muziek. “Voor de sonates van Boudewijn Buckinx, de kamermuziek van Herman Roelstraete en de verzamel-CD ‘Champ de bataille’ is dat zeker waar, maar ‘Chant d’amour’ bestrijkt toch een ruimere periode. En alhoewel het mijn tweede productie was (na Buckinx) was het eigenlijk wel het idee dat aan de oorsprong van PKP ligt. Het betreft hier immers 23 korte stukjes voor viool en piano van allemaal Gentse componisten uit de 19de en de 20ste eeuw.”
De compositie van Vincent D’hondt op Champ de bataille is oorspronkelijk een gezongen nummer (door Ludwig Van Gijsegem). Paul Klinck heeft met hem trouwens samengewerkt voor “Mario, er wordt gebeld” van Kamagurka. (Voor het NTG heeft hij ook aan “Onder de torens” zijn medewerking verleend.)
Bij de Gentse componisten op Chant d’amour vinden we ook… Paul Klinck. Zijn “Für Heleen”, een intimistisch stukje voor pianosolo, gespeeld door de 14-jarige Heleen Van Haegenborgh (het dochtertje van zijn vrouw), is het kortste van de CD.
Ronny De Schepper
(*) Het zou bijvoorbeeld het concerto van Hendrik Jacob De Croes (1705-1786) kunnen zijn dat hij met het Convivium Musicum reeds heeft opgenomen en dat is terug te vinden op de CD “Made in Flanders II” van dat orkest geleid door Jo Van Eetvelde.
Referenties
Ronny De Schepper, Miniatuurtjes van Boudewijn Buckinx, Het Laatste Nieuws, 28 mei 1994
Ronny De Schepper, Nieuwe CD’s in Vooruit, Het Laatste Nieuws, 25 november 1994
Ronny De Schepper, Nieuwe CD van Klinck en Vandewalle, Het Laatste Nieuws, 20 januari 1995
Ronny De Schepper, Klinkt het niet dan botst het, Steps magazine, juni 1995
Ronny De Schepper, Oude en nieuwe Vlaamse muziek, Het Laatste Nieuws, 24 juni 1995
Ronny De Schepper, CD voor violist Paul Klinck, Het Laatste Nieuws, 2 augustus 1995
Ronny De Schepper, Paul Klinck, Het Laatste Nieuws, 23 september 1995
Ronny De Schepper, Paul Klinck in de Zweedse clinch, Het Laatste Nieuws, 20 oktober 1995
Ronny De Schepper, Vioolconcerto van een orgelbouwer, Het Laatste Nieuws, 27 juli 1996
Ronny De Schepper, Paul Klinck zoekt wie nu wel Miss Borluut mag zijn, Het Laatste Nieuws, 2 augustus 1996
Paul Klinck Productions, Keizersvest 24, 9000 Gent, fax 09/233.36.75.
dagelijks iets degelijks 