The Raven (Nederlands: De raaf) is een gedicht, geschreven door de Amerikaanse schrijver en dichter Edgar Allan Poe. Het verscheen voor de eerste maal op 29 januari 1845 in de New York Evening Mirror. Het gedicht vertelt het verhaal van een mysterieus, nachtelijk bezoek van een raaf aan een man (de verteller, ik-figuur), die treurt om zijn overleden geliefde, Lenore.
Alle 18 strofen hebben dezelfde structuur en bestaan uit zes regels. De versmaat van het gedicht is een trocheïsche octameter. Het gebruik van alliteraties, binnenrijm en archaïsche woordenschat draagt bij tot het gotische karakter van het gedicht. Het gedicht is vooral bekend vanwege zijn steeds wederkerende sleutelregel “Quoth the Raven: ‘Nevermore’”.
Toen Poe besliste om het steeds wederkerende woord “nevermore” als refrein te gebruiken, vond hij dat dit het meest effectief zou zijn als hij het woord zou laten uitspreken door een wezen zonder verstand. Het had dus weinig zin om een mens te gebruiken aangezien die wel zou kunnen redeneren en argumenteren bij het beantwoorden van de vragen van de ik-figuur van het gedicht. Het is belangrijk dat de antwoorden op de vragen al bekend zijn om zo de zelffoltering waaraan de verteller zichzelf blootstelt te illustreren.
Poe overwoog ook om een papegaai te gebruiken in plaats van een raaf. Hij koos echter voor een raaf omwille van de melancholische stemming en de symboliek van raven als vogels die onheil voorspellen. Hij vond dat een raaf beter bij de sfeer van het gedicht paste.
Een tweede symbool is het borstbeeld van Pallas. Waarom streek de raaf uitgerekend op het beeld van de godin van de wijsheid neer? Een reden zou kunnen zijn dat het de verteller laat geloven dat de raaf vanuit zijn wijsheid spreekt en dat hij niet zomaar dingen zonder betekenis uitkraamt. Een andere reden was, volgens Poe zelf, eenvoudigweg de welluidendheid van het woord Pallas.
Pallas is de eerste naam van de Griekse godin Pallas Athena, die zoveel betekent als ‘jong meisje’. Het gebruik van de naam ‘Pallas’ zou kunnen verwijzen naar de persoon wier afwezigheid wordt betreurd.
Een minder duidelijk symbool is het gebruik van middernacht (eerste strofe) en december (tweede strofe). Beide staan symbool voor het einde van iets en de hoop op iets nieuws, een verandering die op komst is. Het is zeer goed mogelijk dat het tijdstip oudejaarsavond betreft, een datum die de meesten onder ons met het einde van iets/een verandering associëren.
De kamer waar de verteller zich bevindt staat symbool voor de eenzaamheid van de man en diens verdriet wegens het verlies van zijn geliefde, Lenore.
De storm buiten moet de isolatie van de man nog meer in de verf zetten en het scherpe contrast tonen tussen de kalmte in de kamer en de stormachtige nacht.
In 1963 heeft Richard Matheson met behulp van Roger Corman het gedicht verfilmd. De film begint vrij serieus en volgt grotendeels het gedicht. Dit eindigt echter na een paar minuten al wanneer de raaf bij de treurende man aankomt en op de vraag “zal ik haar nog ooit weerzien?” antwoordt “how the hell should I know?” (in plaats van “nevermore”). Vanaf dan is de toon gezet. Geen donkere, naargeestige film dus, maar meer een komedie. Vincent Price, Peter Lorre en Boris Karloff spelen de hoofdrollen, een jonge Jack Nicholson speelt een van zijn eerste bijrolletjes.
The Alan Parsons Project baseerde een liedje, weliswaar slechts twee verzen lang, op het gedicht. Het verscheen op het album Tales of Mystery and Imagination (1976), dat geheel gebaseerd is op verhalen en gedichten van Poe.
De halloween special van het tweede seizoen van The Simpsons bevat een parodie op het gedicht (met Homer als de treurende man, Bart als de raaf, Marge als Lenore en Maggy en Lisa als engeltjes). Het verhaal is min of meer waarheidsgetrouw aan het origineel (behalve dat de raaf, Bart dus, op een bepaald moment “eat my shorts” zegt in plaats van “nevermore”). De oorspronkelijke uitgave van “The Raven” werd geïllustreerd door Gustave Doré. Aan de hand van bovenstaande illustratie kan men zien dat Matt Groening (van The Simpsons) dit ook in zijn parodie heeft verwerkt. (Wikipedia)