Op 31 december 1939 stelde de Oostenrijkse dirigent Clemens Krauss de traditie van de Nieuwjaarsconcerten in met muziek van en rond de componistenfamilie Strauss (foto Helenenthal uit 2017 via Wikipedia). Het is algemeen aanvaard dat dit eigenlijk een creatie van het naziregime was, maar Wikipedia vergeet dit even te vermelden.
Sinds 1941 werd de uitvoering verplaatst naar nieuwjaarsdag. Ze vindt plaats in de Gouden Zaal (Duits: Goldener Saal) van het Wiener Musikverein, het concertgebouw van Wenen. Als vast programma wordt elk jaar afgesloten met de concertwals An der schönen blauen Donau (Johann Strauss jr.) en de Radetzkymars (Johann Strauss sr.). Elk jaar komen er nog landen bij die dit concert live op televisie uitzenden. Geschat wordt dat,meer dan 50 miljoen kijkers worden aangetrokken in 90 verschillende landen.
Diverse grote namen stonden op de bok voor de Wiener Philharmoniker tijdens het nieuwjaarsconcert. Na Clemens Krauss stond na de Tweede Wereldoorlog Josef Krips voor het orkest, een van de weinige niet-gecompromitteerde Oostenrijkse musici van dat moment. Vermeldenswaardig is Willi Boskovsky, die ononderbroken 25 jaar het nieuwjaarsconcert dirigeerde.
In de pauze zendt de Oostenrijkse televisie ORF een reclamefilm uit om het land te promoten. Traditioneel bezorgt de ORF de kijkers ook enkele nummers met balletuitvoeringen. De choreografie ligt in handen van speciaal uitgenodigde internationale choreografen en wordt uitgevoerd door dansers van het Weense Staatsballett van de Weense Staatsopera. Afhankelijk van de locatie (meestal een bekend monumentaal gebouw of paleis in Wenen) worden de stukken van tevoren opgenomen. Slechts zelden worden ze ook live op 1 januari uitgevoerd. De beelden zijn sowieso niet voor het publiek in de concertzaal te zien, die moeten zich tevreden stellen met de bloemen vóór en achter het podium. Op het einde van vorige eeuw waren deze bloemen lange tijd afkomstig uit Vlaanderen.
dagelijks iets degelijks 