Het is vandaag al vijftien jaar geleden dat tijdens een vakantie in Toscane Bram Vermeulen, ooit de helft van Neerlands Hoop (rechts op de foto), onverwacht in zijn slaap aan een hartstilstand is overleden.
Het is gek. Ik heb voor De Rode Vaan ooit zijn eerste elpee met zijn groep De Toekomst gerecenseerd en wellicht ook het live-optreden dat ik in dat verband heb bijgewoond. En later ben ik met de radio- en televisiecritici in Amsterdam nog naar een toneelproductie van Bram gaan kijken (iets over zijn moeder), maar van dit alles is niets meer terug te vinden op mijn blog. Daarom val ik maar terug op de elpee “Hoezo jeugdsentiment?” van Neerlands Hoop die ik destijds heb besproken voor Tliedboek.
Als we op recente interviews met Neerlands Hoop mogen steunen, dan is de idee van de nostalgie-elpee “Hoezo jeugdsentiment?” blijkbaar te zoeken bij Bram Vermeulen, die meer en meer uit Freek De Jonges schaduw schijnt te treden. Bram heeft altijd getracht het muzikale spectrum van Neerlands Hoop (en naar het me voorkomt, daardoor ook van het hele Nederlandse, nog levende, cabaret) te verruimen. Met succes overigens.
Precies op hun “muzikaalste” elpee (“Neerlands Hoop Express”) schreef hij op het einde zelf reeds een hoop nostalgie bij elkaar (“Er is nog hoop”, de medley, “Do the hoop”) en hun nieuwste werkstuk ligt dus duidelijk in het verlengde van zijn ideeën. Hij recreëert op deze elpee een aantal oude nummers op een originele, spirituele wijze, waarbij de herkenbare parodieën op hedendaagse (hoezo? jeugdsentiment?) trends eruit springen: Stevie Wonder (vergelijk “Vijf uur” eens met “Superstitious”), nichtenrock (doe hetzelfde met “Peter” en Lou Reeds “Walk on the wild side”), reggae (vele arrangementen, maar vooral “Katinka”) en natuurlijk overal de onvermijdelijke moog.
Freek De Jonge daarentegen vindt het concept “te commercieel”, maar laat mij toe te zeggen dat ik vind dat Neerlands Hoop daar nooit vies is van geweest, getuige daarvan de ontelbare elpees die ze op de markt gooien, dikwijls met remakes en ook opnames van eenmalige optredens, die dan nog niet eens geapprecieerd werden (b.v. “Genaaid en gebonden”). Freek werkte zich duidelijk vermoeid en ongeïnteresseerd door de begeleidende VARA-show. Bovendien vallen hem de minst geprezen nummers ten deel, zoals in eerste instantie “Iedereen twist”. Laat men echter in dit verband liever de steen werpen naar de tekstdichter die zich indertijd (1962) over dit nummer heeft ontfermd: de listige Cees Nooteboom. Zelf beleef ik nochtans veel genoegen aan zijn versie van het Peter Koelewijn-nummer. Terloops: het is opvallend hoe deze Koelewijn bijna in elke originele productie betrokken is, zij het in diverse functies. Uitzonderingen vormen uiteraard de kleine kunstenaars Ramses “Soubrette” Shaffy en Cornelis Vreselijk.
In Koelewijns “Kristina” (het vroegere “Marijke”) heeft Bram gedeeltelijk de oude arrangementen (koortje, piano) behouden en dit zowaar tot meerdere eer en glorie! Hét hoogtepunt is nochtans “Ik heb genoeg van jou” van Bob Bouber (ZZ en de Maskers), al plezierde het me wel te zien dat Freek ook al aangevreten is door mijn geliefde “Beestjes”…
Referentie
Ronny De Schepper, Hoezo jeugdsentiment?, Tliedboek nr.44, november 1976.