Het is vandaag 25 jaar geleden dat het lichaam van de Colombiaanse wielrenner Juan Carlos Castillo (foto Philippe Huguenin) dood werd aangetroffen in zijn wagen. Hij was door het hoofd geschoten. De moord werd nooit opgelost maar alles wees in de richting van een afrekening in het drugsmilieu. Castillo werd in 1991 al eens opgepakt met 4kg cocaïne in zijn koffer toen hij samen met zijn ploeg (Postobon) afreisde naar Spanje.
In het tijdschrift “Fiets” van september/oktober 1987 had Jan van Amen reeds geschreven: “De verhalen over de banden tussen de wielrenners en de cocaïne-bazen zijn de laatste jaren steeds heviger geworden. Populaire wielrenners zijn ideale drugkoeriers omdat ze geregeld naar Europa en Amerika moeten reizen en een speciale behandeling krijgen van de douaniers van hun land. Ze hebben een status die in de buurt komt van diplomatieke onschendbaarheid. Hun bagage wordt nooit doorzocht en velen zetten daar hun vraagtekens bij. In het verleden zijn lokale Colombiaanse politici en zelfs ministers ontmaskerd omdat ze met de coke-mafia onder één hoedje speelden. Waarom zouden wielrenners, veelal afkomstig uit de armere milieus, niet bezwijken voor de dollars van de drugbazen?”
Castillo, die samen met zijn ploegmaats in de luchthaven op de vlucht naar Spanje wachtte om daar deel te nemen aan de Ronde van Murcia, hield zijn onschuld staande en voerde aan dat hij het slachtoffer was van een misdadig opzet. In juli, in volle Ronde van Frankrijk, werd Castillo na 123 dagen cel weer vrijgelaten nadat de rechter inderdaad geen enkel bewijs tegen hem had gevonden. Ook de andere renners, met Lucho Herrera op kop, hebben altijd zijn onschuld staande gehouden. Renners die veel reizen, zijn inderdaad gemakkelijke prooien als drugsmokkelaars hun waar willen verstoppen. Een echte drugkoerier die ondertussen werd opgepakt, gaf zich ook al eens uit als een verzorger van de Postobon-ploeg, al was dat helemaal niet het geval.
Dat kan natuurlijk allemaal wel kloppen, maar wat lezen we in Cycling Weekly van 16/11/1991? “An entire Colombian amateur team was put under arrest recently after 18 kilogrammes of cocaine were found on them as they entered Italy via Rome’s Fiumicino airport. Six kilogrammes were hidden in a massage table carried with the team.”
KELME
Deze verhalen roepen alleszins reminiscenties op aan dat van Jan van Amen. Die had het in genoemd artikel over de problemen rond Kelme, weliswaar een Spaanse ploeg, maar in de jaren tachtig gebouwd rond het Colombiaanse buitenbeentje Fabio Parra. Parra is een dure vogel en de Kelme-ploeg had in het verleden slechts een beperkt kapitaal in het wielrennen gestopt. Vanwaar kwam plotseling dat grote geld? Volgens van Amen “van de reisjes naar Zuid-Amerika”. Volgens hem had Kelme in 1988 “zonder aanwijsbare reden” aan vrijwel alle wedstrijden in Colombia deelgenomen in plaats van de belangen van het sportschoenenmerk te verdedigen op de Spaanse markt. Aangezien de fietsen van de Kelme-ploeg werden geleverd door Eddy Merckx, belde ik in de zomer van 1988 dan ook naar Robert Lelangue, die in afwezigheid van Merckx zelf nogal boos reageerde en het artikel van van Amen afdeed als “brol om papier te doen verkopen”. Toch merkwaardig dat een paar jaar later de 34-jarige Spaanse renner José Recio tegen de lamp liep bij een dopingonderzoek. Alhoewel Recio nu deel uitmaakte van de ploeg SEUR was hij destijds één van de pionnen van de Kelme-ploeg, waar het allemaal om draaide. Bovendien werd hij betrapt op het gebruik van cocaïne, een toch wel merkwaardig dopingproduct voor een sportman die niet Maradona heet!
Na het verdwijnen van Café de Colombia kwamen er twee nieuwe min of meer belangrijke profploegen in dat land. Naast Postobon was er nog Pony Malta, een financiële groep die o.m. een brouwerij beheert. Postobon staat voor een frisdrank die tot het imperium behoort van Carlos-Julio Ardila, de “patron” van de Classico RCN, de grootste wielerwedstrijd in Colombia, georganiseerd door de gelijknamige radio- en televisieketen, waarvan hij eveneens de eigenaar is. Daarnaast bezit hij ook nog de luchtvaartmaatschappij Avianca (die in de jaren negentig ook in de wielrennerij zou stappen), een textielfirma en het grootste suikerverwerkingsbedrijf van het land.
Omdat Café de Colombia nog altijd een amateurploeg sponsort, hopen de Colombiaanse autoriteiten (sportieve én politieke) dat ze toch nog in het beroepswielrennen zullen terugkeren. En dat is nodig want in eigen land gaat de populariteit van het wielrennen erop achteruit ten voordele van het voetbal.
Ondertussen hebben zowel Luis Herrera als Fabio Parra afscheid genomen van de wielersport. Herrera heeft te kennen gegeven dat hij liever zijn rijstboerderijen van wat meer nabij zou volgen.
Parra van zijn kant is altijd al een buitenbeentje geweest in het Colombiaanse wielrennen. Hij heeft namelijk gestudeerd en is van welstellende komaf.
EPILOOG
In 1997 zag een andere ex-prof, Omar Hernandez, het Licht. Na een half uur durend gesprek met zijn nieuwe manager, ene Jezus Christus, stichtte hij de wielerploeg “Ciclistas de Jesus Cristo”. Op de trui dragen de renners de reclameslogans “De macht van God is groot” en “Dank u Jezus Christus”. Dat laatste is toch het minste wat ze zouden kunnen doen, want naar verluidt is de ploeg erg succesvol. Daarvoor moeten ze wel zowel ’s morgens als ’s avonds naar de mis. Omdat het hemelse geld hier op aarde niet veel waard is, is het de evangelische gemeenschap “Christus Redder en Vredebrenger” die de renners van een maandsalaris van (in onze munt) 10.000 fr. voorziet. De hemelse sponsor moet maar zien dat dankzij zijn steun er nog veel prijzengeld binnenkomt. En omdat alle baten helpen, wijst de ploeg het verblijf in luxueuze hotels af…
(met dank aan John De Schepper)
Referentie
Ronny De Schepper, Koffie, coureurs en coke in Colombia, De Rode Vaan nr.27 van 1988
dagelijks iets degelijks 