Vandaag wordt de Schotse wielrenner Robert Millar, die voortaan door het leven gaat als Philippa York, zestig jaar.
Robert Millar was profwielrenner van 1980 tot en met 1995. In 1984 werd hij vierde in de Ronde van Frankrijk en winnaar van het bergklassement, de beste prestatie ooit voor een Britse renner. Hij werd ook de beste Brit ooit in de Ronde van Italië met een tweede plaats in de eindrangschikking van 1987. Ook daar won hij het bergklassement. Hij was een van de weinige wielrenners die vegetariër is.
Millar groeide op in Glasgow en bij de Glasgow Wheelers Cycling Club, bleek hij meteen een talent. Hij werd Schots juniorenkampioen in 1976 en werd klimkampioen in het volgende jaar. In 1979 ging Millar naar Frankrijk om lid te worden van de ACBB (Athletic Club Boulogne-Billancourt). Niet zonder succes want hij won vijf wedstrijden in Frankrijk en werd vierde bij het wereldkampioenschap. Hierdoor kreeg hij een profcontract bij de Peugeot-ploeg, waarmee hij in de Ronde van de Toekomst van 1982 tweede werd. Een jaar nadien volgde zijn debuut in de Ronde van Frankrijk. Hij won een bergetappe en werd 14e in het eindklassement.
Eind 1985 had hij zich in Wielsbeke gevestigd na zijn huwelijk met de Franse Sylvie Transler. Kort daarna werd hun zoontje Edward geboren. In 1986 won hij een etappe in de Ronde van Spanje: aankomst bergop op de mythische klim naar de Meren van Covadonga. In 1987, inmiddels voor de Nederlandse Panasonic ploeg rijdend, nam hij voor het eerst deel aan de Ronde van Italië. Ook hier kwam hij goed voor de dag met een tweede plaats in de eindrangschikking en een eerste in het bergklassement. Met de overwinning in de 21e etappe behoorde hij vanaf dan tot het selecte groepje renners die een etappe konden winnen in de drie Grote Rondes.
In 1992 tekende hij op voorspraak van Gert-Jan Theunisse bij de Nederlandse wielerploeg TVM. In de Ronde van Spanje van dat jaar werd hij betrapt op het gebruik van testosteron. Hij kreeg een voorwaardelijke schorsing van drie maanden en een geldboete. Zijn laatste belangrijke overwinning behaalde hij in 1995 toen hij Brits kampioen wielrennen op de weg werd. Kort daarna echter ging zijn laatste ploeg, het Franse Le Groupement, failliet en Millar verliet daarop het professionele wielrennen.
Volgens Richard Moore in zijn boek “In Search of Robert Millar: Unravelling the Mystery Surrounding Britain’s Most Successful Tour De France Cyclist” zou Robert Millar zich na zijn carrière hebben laten ombouwen tot Roberta Millar. Al gebruikt hij de naam Philippa York om niet herkend te worden, want hij leeft ondergedoken samen met zijn vriendin Linda Purr. Moore heeft Millar zelf niet gesproken maar – naar eigen zeggen – wel e-mails met hem uitgewisseld. Dirk Nachtergaele herinnert zich dat Millar zich ook vroeger reeds wel eens in vrouw durfde te verkleden om als travestie het nachtleven in te stappen.
Toen ik bovenstaande tekst voor het eerst publiceerde, leverde me dit wat haatmails op, al begreep ik niet waarom. Als het niet waar was, dan moest men zich maar naar mijn bronnen (het tijdschrift van de BWB, Wikipedia en Het Nieuwsblad) richten, want ik gaf alleen maar weer wat ik daar gelezen had. En als het wél waar was, begreep ik de reacties al helemaal niet. Waarom werd ik dan beschimpt? Omdat ik het “uitbracht”? Was het dan een geheim misschien (met die verandering van naam leek dit er eerst wel op te wijzen, moet ik toegeven)? Enfin, in 2017 werd het allemaal sowieso in de openbaarheid gegooid door de uitgave van een autobiografie en de daarbij horende promotie-interviews. Zo verklaarde ze aan The Times: “I had abuse in the street during my transition, as if I was a threat to society. But it’s changing. I hope it’s not just a question of tolerance, it’s acceptance.”
She attended the Rouleur Classic bike show, where she was given a warm welcome by the public. Sharing her story publicly appears to have been cathartic. “I never thought I would reach the point where I could come back to a cycling environment as I am now and be accepted and people be comfortable with that,” she told the Times.
York began her transition in 1999 but admitted it took her two attempts, with the intrusion of the British tabloid press also affecting her. The tabloids invaded her privacy in 2000 and again in 2007. Ook nu krijgt ze nog smerige opmerkingen over haar uiterlijk, maar het is natuurlijk alleen de Franky uit “Thuis” die écht in een mooie madam is veranderd…
In 2022 volgde ze de Tour de France als journaliste en zo werd ze in Vive le Vélo ook geïnterviewd door Sammy Neirynck. Het opvallendste vond ik dat ze op de vraag van Sammy wat ze zou doen als ze alles opnieuw kon overdoen, antwoordde dat ze zeker geen wielrenner meer zou worden. We leven nu immers in een tijd dat dergelijke gevallen van transgender vroeger worden opgemerkt. Ze zou m.a.w. al aan haar transitie begonnen zijn vooraleer ze zich in een wielercarrière zou hebben gestort. Waarop Sammy vroeg of ze dan geen carrière als wielrenster zou hebben overwogen. Philippa antwoordde daarop dat ze het niet wist, maar ze dacht van niet. “De wereld van een vrouw verschilt enorm van die van een man. Bij mannen draait het vooral om competitie, maar bij vrouwen om solidariteit.”
Ronny De Schepper
dagelijks iets degelijks 