Voor de jongsten onder ons (en dan bedoel ik: zij die minder dan vijftig jaar oud zijn): een E.P. of Extended Play is een 45-toerenplaatje dat eruit ziet als een single, maar dat aan elke kant twee nummers bevatte. “In mijn tijd” kostte zo’n plaatje 99 fr. tegenover 66 fr. voor een single. Je deed dus “profijt”, maar tegelijk was het ook duurder dan een single. Vandaar misschien dat het fenomeen in de meeste landen niet is doorgebroken. Alleen in Frankrijk was een E.P. populairder dan een single. En het dient gezegd: al die E.P.’tjes staken altijd in een piekfijn gekartonneerd hoesje. In Engeland was het fenomeen even weinig populair dan bij ons. Maar toch bestond er een aparte hitparade van en The Beatles, die 55 jaar geleden zowat overal op nummer één stonden, besloten dat zij dan ook maar eens een E.P. zouden uitbrengen (*). En werd het een nummer één? Wat had je gedacht?
De keuze van The Beatles ging uit naar Twist and shout, een nummer geschreven door Phil Medley en Bert Russell (**). De oorspronkelijke titel was Shake it up, baby en aldus werd het oorspronkelijk opgenomen door de Top Notes, zonder succes. Maar daarna werd het gecoverd door The Isley Brothers onder de titel Twist and shout en het werd meteen een hit. Bij The Beatles was John Lennon de leadzanger en het werd oorspronkelijk uitgebracht op hun eerste album Please Please Me. Daarna kwam het als single uit in de Verenigde Staten met There’s a place op de achterkant, waar ze de tweede plaats in de Billboard Hot 100 haalde, en in een aantal andere landen, waaronder ons land (met Do you want to know a secret op de achterkant), maar dus niet in het Verenigd Koninkrijk. Daar werd Twist and shout uitgekozen voor deze E.P., samen met A taste of honey, Do you want to know a secret en There’s a place. Maar dus niet op single en daarom werd het in 1963 ook gecoverd door Brian Poole and The Tremeloes, die met het nummer de vierde plaats haalden in de UK Singles Chart.
Een liveversie van Twist and shout door The Beatles staat op de verzamel-cd Anthology 1 uit 1995. Dit was een bijzondere uitvoering, gehouden tijdens de Royal Variety Performance van 4 november 1963. Bij de introductie van het nummer, dat als laatste werd gespeeld, zei John Lennon: ‘For our last number I’d like to ask your help: Will the people in the cheaper seats clap your hands? And the rest of you, if you’ll just rattle your jewellery …’ (‘Voor ons laatste nummer zou ik graag uw hulp inroepen. Willen de mensen op de goedkopere plaatsen in hun handen klappen? En de rest van u kan gewoon met zijn juwelen rammelen…’). Het nummer werd verder o.a. gecoverd door The Mamas and the Papas als een ballad in 1967 op hun album Deliver, en op een filmsoundtrack door Cliff Richard. The Who voerden het nummer vaak uit tijdens hun show en het werd als dusdanig geregistreerd op het Live at the Isle of Wight Festival in 1970 en in hun eigen show Who’s Last in 1982. Bruce Springsteen speelde het liedje inmiddels al zo’n 400 keer sinds 1973, meestal aan het einde van een concert.
De meest memorabele versie vind ik persoonlijk echter merkwaardig genoeg een gelipte versie. Ferris Bueller (Matthew Broderick) brengt immers de Beatle-versie tijdens een street parade in de film “Ferris Bueller’s day off“. Het fragment staat ook op YouTube: hilarisch en vooral heel aanstekelijk!
(*) Zelf heb ik ook een E.P. gehad van The Beatles, weliswaar niet in die aanvangsfase, want toen mocht ik van mijn vader geen Beatle-platen kopen, zoals ik al herhaaldelijk heb geschreven. Het allereerste plaatje van The Beatles dat ik in mijn handen heb gehad, was nochtans ook al een E.P. Ik heb altijd gedacht dat het een E.P. was met daarop “I want to hold your hand”, “She loves you”, “From me to you” en “I saw her standing there”, maar het bestaan van dit E.P.’tje kan ik nergens terugvinden. De “Twist and Shout”-E.P. is alleszins in Engeland de eerste E.P. die werd uitgebracht. Zou het dan toch deze E.P. geweest zijn die in het bezit was van Marc Bulteel? (Tussen haakjes: die mocht dan misschien wel Beatle-platen kopen, maar anderzijds moest die van zijn vader op de elpee “Voor de overlevenden” van Boudewijn De Groot de nummers “Beneden alle peil” en “Naast jou” overslaan wegens “onfatsoenlijk”. Zo is het bij iedereen iets.) Zelf heb ik pas in 1965 een E.P. gekocht, namelijk eentje dat uit de elpee “Rubber soul” was getrokken. Met daarop “Michelle”, “Girl”, “Run for your life” en “Drive my car”. Fantastisch, nietwaar? Toch heb ik deze E.P. in een vlaag van zinsverbijstering aan Edwin Thoen verkocht om mij met het geld dat ik ervoor kreeg… “Abergavenny” van Marty Wilde te kopen! Nu is dat best wel een leuke novelty-record maar het komt uiteraard in de verste verte niet in de buurt van The Beatles!
(**) Waarover Wikipedia niet spreekt, is dat het eigenlijk een bewerking zou zijn van de bekende Mexicaanse folksong La Bamba. De versie van Johnny Rivers, waarin hij beide nummers combineert, illustreert dit alleszins uitstekend.
dagelijks iets degelijks 